(του ερευνητή νομισματολόγου Αστέριου Τσίντσιφου)
Στις 20 Απριλίου 2015, σε αρχαιολογικό συνέδριο που έλαβε χώρα στο αρχαιολογικό μουσείο Αθηνών, μεταξύ των θεμάτων υπήρχε και το «Μεταλλεία, μέταλλα και νομίσματα στην Αττική και τον αρχαίο κόσμο». Η μεγάλη αποκάλυψη στο θέμα αυτό, ήταν ότι το μέταλλο των αρχαϊκών νομισμάτων των Αθηναίων, δεν προέρχονταν από το Λαύριο. Αυτό βασίστηκε σε μια νέα μέθοδο ανάλυσης μετάλλων, με ράδιο-ισότοπα νομίζω. Αφού παραθέσω ένα απόσπασμα από το κεφάλαιο «Οι Αθηναίοι στο Παγγαίο» του δικού μου έργου ΠΕΡΙΞ ΠΑΓΓΑΙΟΥ ΗΠΕΙΡΟΣ, θέλω να μου επιτραπεί ο σχολιασμός μετά.
….. Υπάρχει μια ιδιαίτερα σκοτεινή περίοδος στην νομισματοκοπία της Αθήνας, που διήρκησε πενήντα ολόκληρα χρόνια. Πρόκειται για το διάστημα μεταξύ του 540 και 490 πΧ. (αρχαϊκή περίοδος). Τότε εμφανίζονται τα πρώτα Αθηναϊκά νομίσματα, τα οποία στις λεπτομέρειές τους δεν προβλημάτισαν ποτέ κανένα. Άρκεσε το ότι ήταν Αθηναϊκά, υπονοώντας έτσι φυσικά, ότι τόπος κοπής ήταν η Αθήνα και τίποτα περισσότερο. Ο τόπος όμως κοπής αυτών των νομισμάτων υπήρξε το Παγγαίο και αυτό πολύ πριν η νομισματοκοπία εισαχθεί στην Αθήνα. Το όλο αυτό ιστορικό, έχει σχέση με την εξορία του Πεισίστρατου στο Παγγαίο, με τις σχέσεις που ανέπτυξε ο ίδιος με τους Ερετριείς αποίκους (Νεοπολίτες) εκεί και με τα νέα δεδομένα που φέρνει στο φως η περατωμένη έρευνα του τρίτομου έργου «ΠΕΡΙΞ ΠΑΓΓΑΙΟΥ ΗΠΕΙΡΟΣ». Βάση αυτής λοιπόν, η συντριπτικά μεγαλύτερη μερίδα των νομισμάτων που έκοβαν οι Αθηναίοι στο Παγγαίο, προέρχονταν από το βόρειο Παγγαίο. Εκεί ήταν ανεπτυγμένοι οι Νεοπολίτες, στους οποίους και κατέφυγε ο Πεισίστρατος όταν εξορίστηκε. Η παραμονή του εκεί διήρκησε όσο και η εξορία του. Δέκα χρόνια ήταν αρκετά για να πλουτίσει και να γυρίσει στην Αθήνα της οποίας έγινε τύραννος. Κανένας δεν μας είπε, τι ακριβώς έκανε ένας άνδρας, μόνος εκεί, ώστε να καταφέρει να πλουτίσει. Χρειάστηκε να δημιουργήσει υποδομές γι αυτό; Οπωσδήποτε ναι. Και τι απέγιναν αυτές όταν αποχώρησε; Τις εγκατέλειψε ή τις διατήρησε; Η νομισματική δραστηριότητα των Αθηναίων στα ίδια μέρη, δείχνει ότι οι υποδομές του Πεισίστρατου όχι μόνο διατηρήθηκαν, αλλά και επαυξήθηκαν, οδηγώντας σε συνεκμετάλλευση Αθηναίους και Νεοπολίτες. Έτσι η ανάπτυξη που γνώρισε η Αθήνα, κατά την διάρκεια της τυραννίας του Πεισίστρατου, προήρχετο από τα Αθηναϊκά τετράδραχμα του Παγγαίου……
Δεν ξέρω την ακριβή σύνθεση του ακροατηρίου, όμως μέσες άκρες μπορώ να την φανταστώ. «Απολιθωμένα» μέλη της επιστημονικής κοινότητας, ανίκανα να εντρυφήσουν στα νέα δεδομένα, βγαλμένα από αδιάψευστες μεθόδους επιστημονικής ανάλυσης, τα οποία (δεδομένα) περιγράφω στον πρόλογο του ανωτέρω έργου.
……Τα μέλη της ταριχευμένα μέσα στην ημιμάθεια, αφού αυτή διδάχθηκαν, ανακυκλώνονται σε ρηχά νερά, προσποιούμενοι μάλιστα ότι πνίγονται. Κρατούν τις πόρτες ερμητικά κλειστές σε κάθε τι που θα τάραζε τις συντεχνιακές τους συνήθειες, που είναι να «ευλογούν τα γένια τους» και να μοιράζουν μια «πίτα» από την οποία αξιοκρατικά δεν τους ανήκει ούτε ένα κομμάτι. Κάνουν ότι μπορούν για να ενταφιάσουν τη γνώση, όχι μόνο από φόβο μήπως τους αποκαθήλωνε από κεκτημένα, αλλά γιατί θα αποκάλυπτε και τη γύμνια τους…..
Ανακάλυψαν λοιπόν ότι το μέταλλο των αρχαϊκών Αθηναϊκών νομισμάτων, δεν προέρχεται από το Λαύριο. Χειροκρότημα από το ακροατήριο, χειροκρότημα, ειρωνικό όμως κι από εμένα. Στο μακρινό μέλλον, άλλες γενιές αρχαιολόγων που θα ακολουθήσουν, ίσως ανακαλύψουν από πού προέρχεται το μέταλλο. Οι εξελίξεις όμως σας έχουν προσπεράσει και αν ποτέ βγείτε από το κάστρο σας, θα δείτε ότι, όχι μόνο είναι γνωστός ο τόπος από τον οποίο προέρχεται το μέταλλο, αλλά και σε ποιες ακριβώς πόλεις του Παγγαίου έκοβαν οι Αθηναίοι τα αρχαϊκά νομίσματά τους.
Για το ολοκληρωμένο λοιπόν άρθρο των Αθηναίων στο Παγγαίο, δεν περιμένω από την «ταριχευμένη» επιστημονική κοινότητα, αλλά και από την Ελληνική Νομισματική Εταιρία, που μετά το θάνατο του αειμνήστου Τάσου Τζαμαλή έχει περιπέσει σε βυθιότητα, να το κατανοήσουν. Είναι πολύ προωθημένο γι αυτούς. Θα ήθελα μόνο να τους προβληματίσει και αν τους έμεινε ίχνος επιστημονικού ύψους, να το αποδεχτούν, άλλως να το απορρίψουν με επιχειρήματα.
….. Υπάρχει μια ιδιαίτερα σκοτεινή περίοδος στην νομισματοκοπία της Αθήνας, που διήρκησε πενήντα ολόκληρα χρόνια. Πρόκειται για το διάστημα μεταξύ του 540 και 490 πΧ. (αρχαϊκή περίοδος). Τότε εμφανίζονται τα πρώτα Αθηναϊκά νομίσματα, τα οποία στις λεπτομέρειές τους δεν προβλημάτισαν ποτέ κανένα. Άρκεσε το ότι ήταν Αθηναϊκά, υπονοώντας έτσι φυσικά, ότι τόπος κοπής ήταν η Αθήνα και τίποτα περισσότερο. Ο τόπος όμως κοπής αυτών των νομισμάτων υπήρξε το Παγγαίο και αυτό πολύ πριν η νομισματοκοπία εισαχθεί στην Αθήνα. Το όλο αυτό ιστορικό, έχει σχέση με την εξορία του Πεισίστρατου στο Παγγαίο, με τις σχέσεις που ανέπτυξε ο ίδιος με τους Ερετριείς αποίκους (Νεοπολίτες) εκεί και με τα νέα δεδομένα που φέρνει στο φως η περατωμένη έρευνα του τρίτομου έργου «ΠΕΡΙΞ ΠΑΓΓΑΙΟΥ ΗΠΕΙΡΟΣ». Βάση αυτής λοιπόν, η συντριπτικά μεγαλύτερη μερίδα των νομισμάτων που έκοβαν οι Αθηναίοι στο Παγγαίο, προέρχονταν από το βόρειο Παγγαίο. Εκεί ήταν ανεπτυγμένοι οι Νεοπολίτες, στους οποίους και κατέφυγε ο Πεισίστρατος όταν εξορίστηκε. Η παραμονή του εκεί διήρκησε όσο και η εξορία του. Δέκα χρόνια ήταν αρκετά για να πλουτίσει και να γυρίσει στην Αθήνα της οποίας έγινε τύραννος. Κανένας δεν μας είπε, τι ακριβώς έκανε ένας άνδρας, μόνος εκεί, ώστε να καταφέρει να πλουτίσει. Χρειάστηκε να δημιουργήσει υποδομές γι αυτό; Οπωσδήποτε ναι. Και τι απέγιναν αυτές όταν αποχώρησε; Τις εγκατέλειψε ή τις διατήρησε; Η νομισματική δραστηριότητα των Αθηναίων στα ίδια μέρη, δείχνει ότι οι υποδομές του Πεισίστρατου όχι μόνο διατηρήθηκαν, αλλά και επαυξήθηκαν, οδηγώντας σε συνεκμετάλλευση Αθηναίους και Νεοπολίτες. Έτσι η ανάπτυξη που γνώρισε η Αθήνα, κατά την διάρκεια της τυραννίας του Πεισίστρατου, προήρχετο από τα Αθηναϊκά τετράδραχμα του Παγγαίου……
Δεν ξέρω την ακριβή σύνθεση του ακροατηρίου, όμως μέσες άκρες μπορώ να την φανταστώ. «Απολιθωμένα» μέλη της επιστημονικής κοινότητας, ανίκανα να εντρυφήσουν στα νέα δεδομένα, βγαλμένα από αδιάψευστες μεθόδους επιστημονικής ανάλυσης, τα οποία (δεδομένα) περιγράφω στον πρόλογο του ανωτέρω έργου.
……Τα μέλη της ταριχευμένα μέσα στην ημιμάθεια, αφού αυτή διδάχθηκαν, ανακυκλώνονται σε ρηχά νερά, προσποιούμενοι μάλιστα ότι πνίγονται. Κρατούν τις πόρτες ερμητικά κλειστές σε κάθε τι που θα τάραζε τις συντεχνιακές τους συνήθειες, που είναι να «ευλογούν τα γένια τους» και να μοιράζουν μια «πίτα» από την οποία αξιοκρατικά δεν τους ανήκει ούτε ένα κομμάτι. Κάνουν ότι μπορούν για να ενταφιάσουν τη γνώση, όχι μόνο από φόβο μήπως τους αποκαθήλωνε από κεκτημένα, αλλά γιατί θα αποκάλυπτε και τη γύμνια τους…..
Ανακάλυψαν λοιπόν ότι το μέταλλο των αρχαϊκών Αθηναϊκών νομισμάτων, δεν προέρχεται από το Λαύριο. Χειροκρότημα από το ακροατήριο, χειροκρότημα, ειρωνικό όμως κι από εμένα. Στο μακρινό μέλλον, άλλες γενιές αρχαιολόγων που θα ακολουθήσουν, ίσως ανακαλύψουν από πού προέρχεται το μέταλλο. Οι εξελίξεις όμως σας έχουν προσπεράσει και αν ποτέ βγείτε από το κάστρο σας, θα δείτε ότι, όχι μόνο είναι γνωστός ο τόπος από τον οποίο προέρχεται το μέταλλο, αλλά και σε ποιες ακριβώς πόλεις του Παγγαίου έκοβαν οι Αθηναίοι τα αρχαϊκά νομίσματά τους.
Για το ολοκληρωμένο λοιπόν άρθρο των Αθηναίων στο Παγγαίο, δεν περιμένω από την «ταριχευμένη» επιστημονική κοινότητα, αλλά και από την Ελληνική Νομισματική Εταιρία, που μετά το θάνατο του αειμνήστου Τάσου Τζαμαλή έχει περιπέσει σε βυθιότητα, να το κατανοήσουν. Είναι πολύ προωθημένο γι αυτούς. Θα ήθελα μόνο να τους προβληματίσει και αν τους έμεινε ίχνος επιστημονικού ύψους, να το αποδεχτούν, άλλως να το απορρίψουν με επιχειρήματα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου