ΤΡΙΠΟΔΕΣ ΕΔΩ ΤΡΙΠΟΔΕΣ ΕΚΕΙ

      Υπήρξε μια εξαιρετική προσέγγιση, σε σχέση με άλλες φυσικά, για την ανασκαφή της Αμφίπολης από τον Antonio Corso. Σε κάποια σημεία βέβαια, όπως θα δούμε στο απόσπασμα παρακάτω, πέρα από το ερώτημα για τον Ηφαιστίωνα, προκύπτουν και  κάποια άλλα ερωτήματα.  

      ………..Ναι στην ζωφόρο υπάρχουν τέτοια στοιχεία που δηλώνουν ότι υπήρχε λατρεία, του Διονύσου του Ζαγρέα, υπάρχει όμως και οι τρίποδες που δηλώνουν ότι το Ηρώο του Ηφαιστίωνα ήταν συνδεδεμένο με τον Δελφικό Απόλλωνα. Συνυπάρχουν ο Απόλλωνας και ο Διόνυσος…….

      Πολύ σωστά, στη ζωφόρο υπάρχουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία που δηλώνουν ότι εκεί υπήρχε λατρεία του Διονύσου. Ας ανατρέξουμε σε αυτά. Θυσία προς τιμήν του Διονύσου, αφού το θυσιαζόμενο ζώο είναι κατσίκα. Αυτή γίνεται από κενταύρους, που είναι ακόλουθοι του Διονύσου. Την τελετή παρακολουθεί και προστατεύει σφίγγα, που κι αυτή ανήκει στον Διονυσιακό κύκλο. Η παράσταση από μεριάς Διονύσου συμπληρώνεται με υδρίες κρασιού και έναν τρίποδα που παραπέμπει ευθέως στο μαντείο του Διονύσου. Αυτά όσον αφορά τα μέχρι τώρα κομμάτια της ζωφόρου που παρουσιάστηκαν. Η εμφάνιση περαιτέρω του ίδιου του Διονύσου, μαινάδων, αλλά και σατύρων, δεν αποκλείεται.

      Προκύπτει από το παραπάνω απόσπασμα το ερώτημα. Γιατί ο τρίποδας της ζωφόρου να συνδέεται με τους Δελφούς, όταν το τοπικό μαντείο του Διονύσου εκφράζεται με αυτόν στη διαχρονική νομισματοκοπία της ευρύτερης περιοχής (νο 1,2,3);  Έως και οι Ρωμαίοι Βρούτος και Κάσσιος, στη σύντομη παρουσία τους στο Παγγαίο, δεν παρέβλεψαν το μαντείο (νο 4,5). Οπωσδήποτε κανένας από αυτούς δεν είχε το νου του στον Δελφικό Απόλλωνα, ούτε και η συνύπαρξη, όπως αναφέρει το ίδιο απόσπασμα, ήταν απαραίτητη.   

1

                                                                                2

                                                                                3

                                                                             4

                                                                              5

      Ο τρίποδας λοιπόν, όπου στην Ελληνική επικράτεια παρουσιαζόταν, παρέπεμπε σε τοπικά μαντεία. Στην Αμφίπολη που ήταν κέντρο της Διονυσιακής λατρείας, ένας λόγος περισσότερο. Η Αμφίπολη όμως ήταν και το βασιλικό νομισματοκοπείο. Έτσι αρχής γενομένης από τον Φίλιππο Β΄, όλοι οι Μακεδόνες βασιλιάδες είχαν τον τρίποδα στα νομίσματά τους (νο 6,7,8,9,10).

6

                                                                               7

                                                                             8

                                                                                9

                                                                               10

      Το θεμελιώδες ερώτημα προκύπτει όμως στο ίδιο απόσπασμα, από τον χαρακτηρισμό του μνημείου, ως ηρώο του Ηφαιστίωνα. Σε ένα ηρώο οποιουδήποτε, υπάρχουν πράγματα μέσα που αναφέρονται σε αυτόν. Έτσι και εφόσον δεν υπάρχουν επιγραφές, μπορεί να είναι αναγνωρίσιμο. Τι λοιπόν είναι αυτό, πέραν των Διονυσιακών χαρακτηριστικών, που παραπέμπει στον Ηφαιστίωνα; Από όσα πέσανε στην δική μου αντίληψη, τίποτα. Μάλιστα ότι εμφανίζεται μοιάζει αταίριαστο σε τέτοια προοπτική.